De Noorse premier Erna Solberg betwijfelt of de voorstanders van de Brexit echt blij zullen worden van ‘het Noorse model’ voor samenwerking met de EU.

Noorwegen is geen lid van de EU, maar wel van de Europese Economische Ruimte.

Die situatie betekent dat Noorwegen zich dient te voegen naar de vier vrijheden van verkeer binnen de EU: personen, goederen, diensten en kapitaal. Ook moet het land alle EU-wetten doorvoeren zonder dat het daar zeggenschap over heeft.

De Noren hebben geen europarlementariërs of een -commissaris. Ze kunnen hooguit via diplomatieke kanalen wat invloed proberen uit te oefenen op de beslissingen in Brussel.

“Dus dan vraag ik me echt af: waarom zou je de EU verlaten om daarmee akkoord te gaan?”, zegt de centrumrechtse Solberg tegen Politico.

Solberg en haar partij Høyre (letterlijk 'rechts') zouden graag diepere samenwerking met de EU zien en het is de partij een doorn in het oog dat Noorwegen niets te zeggen heeft over terreinen die van groot belang zijn voor economie en de inwoners. De eurosceptische coalitiepartner van Solberg, de populistische Progressiepartij, wil echter niets weten van stappen richting EU-lidmaatschap.

Noorwegen beziet zichzelf heel anders dan de Britten, constateert Solberg. Ze refereert aan de welvaartsstaat en goed draaiende economie van haar land: "Wij zijn ervan overtuigd dat we het beste systeem ter wereld hebben. Maar we weten ook dat we klein zijn en dat grotere landen de beslissingen maken. Dat is wellicht iets moeilijker te verkroppen voor een groter land."

Naast Noorwegen hebben IJsland en Liechtenstein ook zitting in de Europese Economische Ruimte. Het Verenigd Koninkrijk zou daarbij komen als Londen besluit om op het 'Noorse model' te koersen. Die optie voor de Brexit is een 'zachte' waarbij de Britten en Europeanen zonder barrières kunnen blijven handelen. Wel zou het dus betekenen dat Londen niets meer te zeggen heeft over Europees beleid, net als Noorwegen nu.

"De EER is de enige organisatie waarin Noorwegen een supermacht is", grapt Solberg daarover. "Dat verliezen [als de Britten erbij komen] is natuurlijk ernstig voor ons - dan zou het Verenigd Koninkrijk een supermacht worden."